آموزش نصب ويندوز و لينوکس در کنار هم


اشاره
با توجه به سروصداي که توزيع اوبونتو بتازگي به راه انداخته‌ است، قصد داريم نحوه‌ نصب اين سيستم‌عامل لينوکسي را کنار ويندوز ايکس پي يا ويستا بررسي کنيم. البته مقاله‌اي بنام «نصب و اجراي اوبونتو» را در شماره 35 مجله داشتيم، در آن مقاله نصب و اجراي ابونتو بطور کامل بررسي شد. ضمناً در همان مقاله اشاره‌اي هم به نحوه‌ نصب ويندوز کنار ابونتو داشتيم، اما براي بازکردن بيشتر اين مطلب و آشنايي کامل‌تر با اين روش، در اين مقاله مراحل اين کار را دقيق‌تر بررسي کنيم.
لازم به ذکر است باوجود کم خطر بودن اين مراحل تهيه‌ نسخه پشتيبان از اطلاعات و داده‌هاي موجود خالي از لطف نخواهد بود.

نصب اوبونتو کنار ايکس پي ( اگر لازم بود  شکل XP Ubonto )
در اين قسمت فرض مي کنيم که ويندوز ايکس‌پي روي سيستم شما نصب شده است و مي خواهيد اوبونتو را هم به سيستم اضافه کنيد. خوشبختانه براي نصب اوبونتو کنار ايکس پي احتياجي به آماده¬سازي خاصي نداريد. البته مشخصاً بايد به اندازه کافي فضاي آزاد در هاردديسک شما وجود داشته باشد ( بيش‌ از 10 گيگابايت ).
براي شروع کار سي¬دي اوبونتو را داخل درايو قراردهيد و سيستم را مجدداً راه‌اندازي کنيد.
ـ پس از بوت شدن سيستم، در صفحه اول گزينه Start or install Ubuntu را انتخاب نماييد.
ـ سپس آيکون Install را در محيط دسکتاپ نمايش داده ‌شده اجرا کنيد.
ـ در صفحه Welcome گزينه Forward را بزنيد.
ـ در پنجره Where are you? شهر تهران را انتخاب و دکمه Forward‌ را بزنيد.
ـ در صفحه Keyboard layout کي‌بورد را U.S. English‌ انتخاب کنيد.
ـ در پنجره بعد، براي نصب اوبونتو کنار ويندوز، گزينه اول يعني Guided - resized را برگزينيد. ضمناً در قسمت پايين اين گزينه توسط زبانه‌ کشويي موجود مي‌توانيد حافظه مورد نياز را براي سيستم‌عامل جديد‌تان را تعيين کنيد. البته لزومي ندارد نگران اشتباهات احتمالي در اين مرحله باشيد، فقط سعي کنيد از همان ابتدا ميزان فضاي مورد نياز اوبونتو و سيستم‌عامل قديمي‌تان را درنظر داشته باشيد تا در آينده نياز نباشد مکرراً اين مرحله را تکرار کنيد.


شکل 1

ـ پس از زدن دکمه Forward‌ در صفحه Prepare disk space ، پيغامي ظاهر مي‌شود که در آن پنجره دکمه Continue‌ را بزنيد.
پس از اين مرحله مدت زماني صرف مي شود تا پارتيشن هاي سيستم با توجه به نتظيمات جديد تغيير يابند. اگر اين مرحله را درست انجام دهيد هيچ فايل و اطلاعاتي از سيستم قبلي، از بين نخواهد رفت.
ـ در پنجره Migrate Documents and Setting اگر مي‌خواهيد تنظيماتي از ويندوز را در اينجا نيز داشته باشيد عبارت User Windows … را انتخاب و دکمه Forward را بزنيد.
ـ پس از تکميل فيلدهاي اطلاعاتي در صفحه Who are you? نصب ابونتو آغاز مي‌شود. بنابراين در صفحه Ready to install‌ گزينه Install‌ را بزنيد.
وقتي نصب اوبونتو کامل شد، سيستم مجدداً راه‌اندازي خواهد شد. از اين به بعد همواره هنگام روشن شدن سيستم ، منوي بوت GRUB را مشاهده مي کنيد(شکل 2).


شکل 2

اين منو شامل گزينه‌هاي مختلف براي اجراي اوبونتو است بطور مثال اجرا در حالت معمولي، اجرا در حالت بازيابي و ... . ضمناً‌ در همين قسمت مي‌توانيد با انتخاب گزينه‌ي Other Operating Systems سيستم‌عامل قبلي‌ را اجرا کنيد. البته اگر کليدي را نزنيد، بطور پيش‌فرض و پس از 10 ثانيه بطور خودکار وارد ابونتو خواهيد شد.
دقت داشته باشيد هنگامي که ويندوز را براي اولين بار اجرا مي‌کنيد صفحه‌ بررسي کننده‌ ويندوز (Check disk) نمايان خواهد شد. اجازه دهيد برنامه کار خود را بطور کامل انجام دهد. دليل اجراي Check disk‌ تغيير در مشخصات پارتيشن ها است.
ضمناً در برخي از موارد ممکن است با پيغام تشخيص سخت¬افزار جديد هم روبرو شويد اين قسمت را با يک‌بار راه‌اندازي مجدد پشت سر بگذاريد. بقيه‌ موارد مانند قبل است و با خيال راحت مي‌توانيد کارتان را با ويندوز ادامه دهيد.
ويندوز را در حالت پيش¬فرض قرار دهيد
همانطور که ملاحظه کرديد در صفحه‌ بوت، سيستم عامل پيش¬فرض ابونتو خواهد بود. اگر مايل بوديد ايکس‌پي‌ در حالت پيش‌فرض‌ قرار گيرد اين مراحل را انجام دهيد:
ابتدا وارد اوبونتو شويد و پنجره ترمينال را با طي کردن مسير زير اجرا کنيد:

Applications\ Accessories\Terminal


سپس همانند شکل 3 ، عبارت زير را تايپ کنيد:

sudo gedit /boot/grub/menu.lst


شکل 3

اکنون کلمه‌ عبور را وارد کنيد (کاراکترهاي تايپ شده نمايش داده نخواهند شد). سپس پنجره‌اي مانند شکل 4 باز خواهد شد.


شکل 4

اکنون عددي که در شکل 4 آن را مشخص کرده‌ايم (و احتمالاً براي شما صفر خواهد بود) را به عدد 4 تغيير دهيد. اين عدد با توجه به مکان ويندوز در منوي بوت انتخاب شده است. با اين‌کار ويندوزتان به عنوان انتخاب پيش‌فرض درنظر گرفته خواهد شد.

نصب اوبونتو کنار ويستا ( اگر لازم بود  شکل Vista Ubonto )
در اينجا فرض مي کنيم که سيستم‌عامل شما ويندوز ويستا است و مي خواهيد اوبونتو را به آن اضافه کنيد. البته خوشبختانه تفاوت چشمگيري ميان ويستا و ايکس‌پي وجود ندارد. فقط تنها کاري که در اين مرحله بايد انجام دهيد اين است که يک پارتيشن آزاد در سيستم‌ ايجاد کنيد. دقت داشته باشيد که حداقل 10 گيگابايت فضاي آزاد براي ابونتو نياز خواهيد داشت.

آماده سازي ويستا
خوشبختانه در ويستا امکانات خوبي درنظر گرفته شده است که توسط آن مي‌توان براحتي پارتيشن جديد ساخت، پاک کرد و ... به همين دليل ديگر نيازي به استفاده از برنامه‌هاي جانبي مانند Partition Magic نخواهيد داشت. اکنون وارد ويستا شويد و به پنجره Disk Management برويد. سريع ترين راه براي رسيدن به اين پنجره از اين طريق خواهد:
روي آيکون Computer کليک راست کرده و گزينه‌ Manage را برگزينيد. حال از قسمت Storage گزينه‌ Disk Management را انتخاب کنيد.
سپس روي پارتيشني که فضاي خالي براي اوبونتو دارد، کليک راست کرده و گزينه Shrink Volume را انتخاب کنيد (شکل 5). در پنجره‌ باز شده مي توانيد فضاي پارتيشن را کم کرده و به پارتيشن جديدي که مي‌خواهيد بسازيد اختصاص دهيد. براي اين‌ کار عدد مورد نظر ( که تعيين کننده فضاي دلخواه شماست ) را مقابل عبارت Enter the amount of space… وارد کنيد(شکل 6 ).پس از زدن دکمه¬ Shrink اين مقدار فضا از اين پارتيشن جدا مي‌شود و پارتيشن جديدي با اين اندازه ايجاد خواهد شد. توجه داشته باشيد که فرمت اين پارتيشن بايد براي ويندوز نامشخص يا  unallocatedباشد.


شکل 5


شکل 6

پس از انجام اين کار سيستم را مجدداً راه‌اندازي کنيد و وارد مراحل نصب اوبونتو شويد. مراحل نصب را تا پنجره تخصيص فضا ( Prepare disk space ) همانند قبل پي‌گيري کنيد. اکنون گزينه‌ دوم يعني
 Guided - use the largest continuous free space را ( به شکل 1 دقت نماييد ) انتخاب کنيد و دکمه forward را بزنيد. در اين حالت به¬طور خودکار پارتيشن جديد ساخته شده انتخاب خواهد شد. اکنون مي‌توانيد با خيالي راحت بقيه مراحل نصب را دنبال کنيد.
دقت داشته باشيد که براي پيش فرض کردن ويستا در صفحه‌ بوت نيز همانند ايکس پي، بايد وارد محيط اوبونتو شويد و همان مراحل بيان شده براي ايکس‌پي را انجام دهيد.